اصلاح نژاد دامهای سبک و سنگین ایران
سانن
با توجه به روند افزایش جمعیت در کشور و نیاز روز افزون به محصولات لبنی و گوشت، می بایست به حجم تولید محصولات مذکور افزوده شود که در این رابطه دو راهکار عمده وجود دارد:
الف- افزایش جمعیت دام
ب- افزایش راندمان تولید در واحدهای دامپروری موجود
در خصوص افزایش جمعیت دام با توجه به کمبود برخی نهاده های دامی و وارداتی بودن آنها، صرفا راهکار افزایش جمعیت دام مقرون به صرفه و عملی نخواهد بود. لذا بهترین گزینه، همان طور که در سایر کشورهای صنعتی توجه بیشتری به آن شده، افزایش راندمان تولید با استفاده از فناوری های نوین تولید مثلی می باشدکه مهمترین پیامد آن کاهش هزینه های تولید است. اساس این فناوری بدین صورت است که ابتدا گاوهای ممتاز گله انتخاب شده و سپس با استفاده از این فناوری در گله تکثیر می شوند (امکان تولید سالیانه حدود 60 جنین از هر گاو)؛ بدین ترتیب که جنین گاوهای ممتاز در رحم گاوهای غیر ممتاز کاشته شده و ارزش افزوده این فناوری، تولد گوساله ممتاز از گاوهای غیر ممتاز گله است.
افتخارات:
- تولید اولین بره حاصل از لقاح خارج رحمی در کشور و جنین های شبیه سازی شده
- انتخاب طرح "تولید جنین از گاوهای ممتاز با استفاده از تکنیک Ovum pick up" به عنوان طرح کلان ملی
- اخذ اولین و تنها پروانه بهره برداری تحت عنوان"مرکز تولید آزمایشگاهی جنین گاو" از سازمان دامپزشکی
- درخواست سازمان حفاظت محیط زیست کشور جهت همکاری در پروژه "ابقای یوزپلنگ ایرانی"
- تشکیل "کمیته دائمی همکاری در زمینه بیوتکنولوژی تولید مثل" با سازمان دامپزشکی کشور
مزایای انتقال جنین های آزمایشگاهی:
تولید آزمایشگاهی جنین با استفاده از روش Ovum pick up در جهان روز به روز درحال افزایش بوده ( تولید ماهیانه 60.000 جنین توسط شرکت برزیلی IVB) و مهمترین مزایای استفاده از جنین های مذکور عبارتند از:
- ایجاد گله ای یکدست به لحاظ ژنتیکی در مدت کوتاه
- کاهش 30%-20 هزینه های تولید با تکثیر حیوانات ممتاز گله
- تهیه مولد از نژادهای دارای شاخص های اقتصادی مطلوب با هزینه اندک
- امکان انتخاب جنسیت جنین ها (آبستنی هدفمند)
دستاوردها:
- اصلاح نژاد بزهای شیری با استفاده از فناوری شبیه سازی
- دستیابی به دام با توان ژنتیکی و اقتصادی بالا در همان نسل اول
- بومی سازی تکنیک تولید جنین های با توان بالا
- ایجاد گله اصلاح شده بز نژاد شیری با تولید بیشتر و مصرف کمتر
- تولید جنین گوساله در نژادهای شیری، گوشتی و دو منظوره
- افزایش سرعت اصلاح ژنتیکی
- تشخیص آینده تولید مثلی دام با استفاده از آزمون ژنتیکی Genomic selection
- استحصال تخمک از خصوصیات ژنتیکی ممتاز با استفاده از روش OPU
